veslo

traži dalje ...

veslo, propulzor u obliku poluge (s lopaticom) preko kojeg se veslačeva snaga pretvara u rad, porivnu silu koja pokreće čamac kroz vodu. Redovito su vesla izrađena od suhe jasenovine, a rjeđe od bukovine. Duljina v. ovisi o veličini čamca (u prvom redu o širini i visini); duljina vesla od rašlje (palca) do točke lista koja se normalno uronjava u vodu odgovara trostrukoj duljini dijela struka od rašlje do drška. Gl. vrste v.: ribarsko, mornaričko, sportsko, parić i lopatica. Djelovanje vesla: sila reakcije na list vesla (Rv) posljedica je akcije nastale povlačenjem vesla kroz vodu (Sv); sila Sv, s hvatištem u točki L, proporcionalna je sili S na dršku vesla; za povećanje sile akcije Sv potrebno je povećati i silu S (u istoj mjeri i pritisak nogu veslača na podnožnicu), što se postiže snažnim i brzim povlačenjem vesla kroz vodu (povećava se otpor vode – sila akcije Sv na list vesla, a time i sila reakcije Rv). Pomakne li se v. iz osnovnog položaja za kut α, tada na veslo, a preko rašlje i na čamac, djeluje R1 (propulzijska komponenta; potiskuje čamac naprijed) i R2 (zakretna komponenta; zakreće čamac u protivnu stranu). U običnih čamaca (bez kliznog sjedišta) pri povlačenju vesla list se nalazi koso pa sila Rv ima kosi smjer; uz komponentu R1 i R2 javlja se i komponenta R3, koja naginje čamac. Susjedno veslo na drugoj strani izaziva također jednake komponente; ako su vesla istog tipa i snage veslača izjednačene, tada se R2 i R3 poništavaju, a komponente R1 zbrajaju i od njih zavisi brzina čamca (→ zaveslaj).

članak preuzet iz tiskanog izdanja 1990.

Citiranje:

veslo. Pomorski leksikon (1990), mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2024. Pristupljeno 30.10.2024. <https://pl.lzmk.hr/clanak/veslo>.