ionosfera

ionosfera (grč.), slojevi atmosfere (između 70 i 500 km visine) koji su zbog djelovanja Sunčeva ultraljubičastog zračenja manje ili više ionizirani. Ionizirana plazma utječe na širenje radio-valova (odbija ih, lomi ili apsorbira) i povremeno izaziva promjene u zemaljskome magn. polju. Ionosferski slojevi označeni su slovima lat. abecede: D, E, F (F₁, F₂) i G (→ Kennelly-Heavisideov sloj). Velike fiz. promjene u tim slojevima stvaraju ionosferske oluje; nasuprot njima, nagle promjene kraćeg trajanja zovu se iznenadne ionosferske smetnje (→ SID). Mjesečeva gravitacija te gravitacija i toplinsko djelovanje Sunca izazivaju amplitudna ionosferska strujanja (ionosferske mor. mijene).